Daarmee is het tijd om dieper in de Trendtrading-strategie te duiken. Voordat we echt met de theorie aan de slag gaan, wil ik eerst een duidelijk overzicht geven van de inhoud ervan en van wat je in de rest van het boek kunt verwachten. Na dit hoofdstuk volgt nog een algemeen hoofdstuk over handelen in aandelen. En dan beginnen we vanaf deel 2 echt aan het Trendtrading-framework. Je zult zien dat het vanaf daar ingewikkelder wordt. Eerst maar eens overzicht creëren.
Wat is Trendtrading?
Trendtrading is het handelen op basis van en meeliften op trends in de markt. De aandelenmarkt bestaat uit trends en het is aan ons om die trends te identificeren en daarop in te spelen. Je kunt deze trends zo ruim of zo krap opvatten als je wilt en dat is ook precies wat we gaan doen met deze strategie. Ik heb de aandelenmarkt opgedeeld in vier lagen, die ik trendlagen noem. Er is nog een vijfde trendlaag die boven de andere vier staat, maar ik richt me in dit boek op die vier. De vijfde laag heeft meer te maken met trendbeleggen dan met trendtraden en betreft de grote, wereldwijde ontwikkelingen en thema’s, zoals verduurzaming, gezondheid en technologie, de generationele trends waar ik het eerder over had. Belangrijk om in het achterhoofd te houden bij het kiezen van bedrijven en aandelen, maar niet noodzakelijk voor deze strategie.
De vier trendlagen heb ik zorgvuldig gekozen als cruciale onderdelen van de strategie. Ze zorgen ervoor dat je kunt meeliften op macro- en microtrends in de aandelenmarkt, de juiste bedrijven en aandelen kunt vinden en op de juiste momenten in en uit kunt stappen. En als sluitstuk van de strategie ben je vervolgens in staat om een portefeuille op te bouwen en te beheren in iedere fase van de markt. Dat is het einddoel waar we, zoals iedere belegger, naartoe werken. Met deze strategie geef je jezelf de voorsprong om dat consequent winstgevend te doen.
Middellange termijn
Trendtrading is een middellange-termijnstrategie en bezit zowel korte als lange-termijnelementen. Toen ik de strategie ontwikkelde, was ik namelijk op zoek naar iets wat minder actief was dan day- of swing-traden, maar wel actiever dan lange-termijnbeleggen. Ik wilde genoeg betrokken zijn bij de markt om de juiste keuzes te blijven maken, maar ik hoefde geen daghandelaar te worden. Inmiddels ben ik dat toch en zit ik iedere dag in de materie, maar dat is omdat het ik het leuk vind. Ik heb van de strategieën day- of swingtraden en lange-termijnbeleggen de beste elementen geplukt en daar mijn eigen strategie van gemaakt. Daarmee is Trendtrading het beste van twee werelden geworden met zowel korte- als lange-termijnelementen. Als ik Trendtrading op basis van tijd zou moeten plaatsen binnen het spectrum van de andere beleggingsstrategieën, dan valt het tussen swingtrading en lange-termijnbeleggen in.
Met Trendtrading zit je waarschijnlijk weken, maanden of soms zelfs jaren in een positie, net wat de trend aangeeft. Er zijn zelfs posities waar ik nooit uit ga, tenzij het toekomstperspectief zodanig slecht is dat de positie niet meer houdbaar is. Je kunt de strategie zo actief of passief uitvoeren als je zelf wilt. De informatie uit dit boek kun je gebruiken om te daytraden, maar je kunt ook kiezen voor een lange-termijnbenadering. In essentie is de strategie zoals ik die presenteer uit te voeren in een aantal minuten per dag of een kwartiertje of halfuurtje per week.
Het Trendtrading-framework
De strategie is een compleet framework geworden van fundamentele en technische analyses. Het lange-termijnelement vind je terug in de fundamentele analyse op macro- en microniveau en de technische analyse op macroniveau. En het korte-termijnelement is terug te vinden in de technische analyse op microniveau. Ik kom verderop terug op deze wijze van analyseren op twee niveaus.
Nu we te maken hebben met fundamentele en technische analyse op zowel macro- als microniveau, zijn er vier combinaties mogelijk, welke in de volgende matrix te zien zijn. In iedere combinatie bevindt zich een trend waar we op kunnen meeliften. Dit zijn de vier trendlagen waar ik het over had. Het is aan ons om mee te liften op de trends in alle trendlagen tegelijkertijd om onze kans op succes zo veel mogelijk te vergroten.
Top-downanalyse
De trend op hoog niveau bepaalt de trend op laag niveau. Hoog niveau is in dit geval de trend op de langste termijn. Die bepaalt de trend op de kortste termijn. Van deze vier trendlagen is daarmee een top-down analyse te maken. De volgorde is zoals die in de matrix te zien is: (1) de trend in de economie, (2) de trend in de algemene markt, (3) de trend in het bedrijf, en (4) de trend in de koers. In deze volgorde werken we omlaag om uiteindelijk tot het juiste in- en uitstapmoment te komen.
De strategie is ontwikkeld om aandelen op de juiste prijspunten te kopen en te verkopen, want dat bepaalt uiteindelijk of je winst maakt en hoeveel. Daarom neemt de trend in de koers een speciale plek in. Want ben je eenmaal in staat om consequent de trends in de markt te volgen en aandelen op de juiste momenten te kopen en te verkopen, dan ben ook in staat om een portefeuille op te bouwen en te beheren in iedere fase van de markt. Dát is de kern en het doel van Trendtrading.
Ik neem je verderop mee door de vier trendlagen van de strategie, die we in de rest van het boek uitgebreid zullen behandelen. Eerst is het belangrijk dat je bekend bent met de manieren van analyseren en de twee niveaus van de aandelenmarkt.
Macro- vs microniveau
Ik begin met de eenvoudigste. De aandelenmarkt is op te delen in macroniveau en microniveau. Macroniveau is het niveau boven micro-niveau. De trends op macroniveau betreffen alles wat er gebeurt op nationaal en internationaal niveau. Denk aan de ontwikkelingen in de economieën van landen en de wereld als geheel. Wat gebeurt er met inflatie, rentes en de arbeidsmarkt? Dit zijn thema’s die hier relevant zijn. Daarnaast zijn ook de ontwikkelingen in indices van verschillende landen belangrijk. Hoe bewegen de S&P500, de NASDAQ en de AEX bijvoorbeeld? En waarom is dat interessant? Tezamen zijn dit de trends op macroniveau. De trends op microniveau hebben betrekking op de ontwikkelingen van bedrijven en aandelen. Deze trends volgende trends op macroniveau vrij goed. De trend op macroniveau bepaalt voor ongeveer vijfenzeventig procent de trend op microniveau.
Fundamenteel versus technisch
Combineer je de twee niveaus met fundamentele en technische analyses, dan wordt het helemaal interessant. Fundamentele analyse is de analysetechniek waarbij je kijkt naar de materiële kant van de aandelenmarkt. Die kun je opdelen in macro- en microniveau. Op macroniveau kijk je naar de ontwikkelingen in de economie, vandaar de trend in de economie, de eerste trendlaag. En op microniveau kijk je naar de fundamentele en financiële gegevens van bedrijven. Denk daarbij aan jaarverslagen, omzet- en winstcijfers, ratio’s en dividend. Fundamenteel analisten houden er doorgaans een lange-termijnvisie op na.Aan de andere kant kijken technisch analisten juist alleen maar naar wat erin de grafiek gebeurt. Op macroniveau kijken ze naar de koersontwikkelingen in de index en op microniveau naar die van individuele aandelen. Met technische analyse kun je zowel voor de lange als voor de korte termijn beslissingen nemen. Op basis van technische elementen is het mogelijk om een inschatting te maken van de aanstaande beweging in de koers. Die inschatting wordt aangegrepen om in en uit te stappen. Nu heb je het niet altijd goed, maar zolang je in meer dan de helft van de gevallen gelijk hebt, maak je op de lange termijn de juiste beslissingen. Trends in de markt helpen enorm bij het verhogen van de kans op een dergelijke juiste beslissing.
Trendtrading in hoofdlijnenJe weet nu hoe de trendlagen zijn onderverdeeld in de twee stromingen en niveaus. In iedere trendlaag bevindt zich een trend waarop wij gaan meeliften. Iedere trendlaag heeft zijn eigenschappen en rol binnen de strategie. Ik zal je nu per trendlaag meer vertellen over de inhoud ervan, zodat je voorbereid bent op wat er in de rest van het boek komen gaat. Definities van termen zul in je in de loop van het boek tegenkomen.
1. De trend in de economie (macroniveau & fundamenteel)
De eerste trend zien we op fundamenteel macroniveau. In deze trend-laag volgen we de trend in de economie. Hoe de economie presteert, heeft voor een groot deel invloed op de aandelenmarkt. Presteert de economie goed, dan profiteert de aandelenmarkt daarvan. Gaat het slecht met de economie, dan zullen aandelen daar de gevolgen van merken. Waar het vooral om gaat, is hoe de economie ervoor staat met betrekking tot de conjunctuur. Waar in de trendgolf bevindt de economie zich en wat is de volgende fase in de conjunctuur? Er zijn allerlei economische factoren die meespelen bij de trend in de koers: inflatie, rentes, werkloosheid, maar ook wereldwijde spanningen en wetgeving. Allemaal hebben ze invloed op de staat van de economie en zorgen ze dat deze nooit stilstaat. Hoe de economie zich door deze omstandigheden manoeuvreert, is relevante informatie voor beleggers. Beleggers zijn uiteindelijk degenen die het verloop van de aandelenmarkt bepalen. Zijn zij pessimistisch over de toekomst, dan zullen aandelen daaronder lijden. Zijn ze positiever gestemd, dan zal het de aandelen markt voor de wind gaan. Zo zie je dat het sentiment van beleggers meespeelt bij de richting die de markt op gaat. Het sentiment, met de risicobereidheid en het momentum als onderdelen, fungeert als brug tussen de fundamentele en technische analyse op macroniveau. De acties van beleggers zijn terug te zien in de koersen van indices.
2. De trend in de algemene markt (macroniveau & technisch)
De indices representeren de acties van beleggers. En nu de trend ophoog niveau de trend op laag niveau bepaalt, vloeit wat er gebeurt op technisch macroniveau door naar bedrijven en individuele aandelen. In deze trendlaag identificeren we de trend in de algemene markt. Dit gedeelte is te klein om uitgebreid op de definitie hiervan in te gaan, dus daarvoor verwijs ik je naar hoofdstuk 4. Wat nu wel belangrijk is om te weten, is dat de algemene markt bestaat uit een opwaartse trend en een neerwaartse trend. Dit noem je een bullmarkt en een bearmarkt. In een bullmarkt stijgen de meeste aandelen en in een bearmarkt dalen de meeste aandelen. Dat is voor de belegger waardevolle informatie, omdat je aan de hand daarvan weet of je eerder aandelen moet kopen of verkopen. Je kunt het best op de trend meeliften voor de grootste kans op succes. Wat vooral interessant is, is het moment waarop de trend zich omkeert. Dat is het moment om significante veranderingen aan te brengen in je portefeuille en in te spelen op de ommekeer. De trend en de ommekeer zijn af te lezen uit de grafiek, waarbij we een beroep doen op specifieke technische elementen. Daarnaast kun je op de kortere termijn inspelen op correcties en rally’s om je winst te maximaliseren. Zodra je dit eenmaal onder de knie hebt en de trend in de algemene markt hebt geïdentificeerd, kun je op zoek gaan naar bedrijven en aandelen die in eenzelfde trend zitten als deze en de voorgaande.
3. De trend in het bedrijf (microniveau & fundamenteel)
De volgende stap is om bedrijven te vinden die presteren conform de voorgaande trends. Dit is de derde trendlaag in de strategie, het volgen van de trend in het bedrijf. In deze laag bekijken we bedrijven op fundamenteel microniveau en duiken we onder andere de bedrijfscijfers in. We kijken daarnaast naar sectoren, typen aandelen, absolute waarde-ringen, ratio’s, dividend en eigendom. Ten slotte volgen we daarbij ook de nieuwsberichten omtrent interessante bedrijven om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen. Zodra we bedrijven hebben gevonden die interessant genoeg zijn om te kopen of te verkopen, is het zaak om op het juiste moment in of uit te stappen. Dat doen we aan de hand van een technische analyse.
4. De trend in de beurskoers (microniveau & technisch)
Het in- en uitstapmoment bepalen we aan de hand van de trend in de koers van het aandeel. Dit is de technische analyse op microniveau van individuele aandelen en de vierde en laatste trendlaag in de strategie. Het is belangrijk dat de trend in deze trendlaag in dezelfde richting is als de voorgaande trends. Dat kan betekenen dat je regelmatig je in- of uitstapmoment moet uitstellen, ondanks alle voorgaande signalen die mogelijk al op groen staan. Hierin fouten maken drukt vrij zwaar op het uiteindelijke rendement dat je maakt. Net als bij de trend in de algemene markt maken we in deze trendlaag gebruik van technische elementen om de trend in de koers te ontdekken en op het juiste moment in en uit te stappen. Dit is het sluitstuk van het framework. Heb je dit eenmaal onder de knie, dan ben je al een heel stuk dichter bij het inrichten van een portefeuille.
Stappenplan en portfoliomanagement
Om de theorie in dit boek praktisch te maken heb ik in het laatste deel een stappenplan opgenomen dat het eenvoudig maakt om de stappen van de strategie uit te voeren. In het op één na laatste hoofdstuk vind je het stappenplan met eenvoudig uitvoerbare stappen die het toepassen van de strategie soepeler maken. Consequent de stappen uitvoeren betekent dat je kunt beginnen aan het inrichten van een portefeuille. In het laatste hoofdstuk neem ik je mee door mijn manier van het bouwenen beheren van een portefeuille op basis van de principes in dit boek. Je zult aan het einde van het boek veel kennis opgedaan hebben waardoor je makkelijker en sneller een succesvolle belegger wordt. Ik hoop dat de strategie jou net zo veel brengt als ze mij heeft gebracht.
Tweeledig doel van Trendtrading
De strategie heeft er ten eerste voor gezorgd dat ik mijn rendement heb kunnen verhogen. Ze stelt me in staat om mijn winst te maximaliseren op de momenten dat het kan. Daarnaast helpt ze me ook om mijn verlies te minimaliseren wanneer het moet. In een goede markt zorg ik dat ik zo veel mogelijk winst maak en in een slechte markt zorg ik dat ik mijn vermogen zo veel mogelijk bescherm. Trends in de markt geven aan wanneer het tijd is voor een van deze benaderingen of voor een verandering daarin. Een waardevolle les voor iedere belegger. Ten tweede – en dit is misschien nog waardevoller – heeft Trendtrading er ook voor gezorgd dat ik de aandelenmarkt écht ben gaan begrijpen. Voordat ik me ging verdiepen in de markt, had ik geen idee wat ik aan het doen was. Nu, met deze kennis op zak en de markt ontleed in vier trendlagen, is het een stuk eenvoudiger om de markt de begrijpen en te weten wat je moet doen. Trends in de markt maken alles wat erin gebeurt logisch. En dat is wat ik nodig had om de code van de aandelenmarkt te kraken.